KIM TỰ THÁP NĂNG LỰC TỔ CHỨC

Talent Transformation: Develop Today’s Team for Tomorrow’s World of Work

by Eric Shepherd, Joan Phaup

Lời dẫn:

Kim tự tháp năng lực tổ chức

Mỗi một doanh nghiệp muốn phát triển và có vị thế đều cần có năng lực và lợi thế cạnh tranh. Có thể là lợi thế cạnh tranh về sản phẩm, về dịch vụ, về giá hay về thương hiệu….Nhưng một lợi thế cạnh tranh khác biệt và bền vững đó là năng lực của nguồn lực, năng lực của tổ chức.

Sức mạnh bên trong chính là đòn bẩy phát triển doanh nghiệp. Chúng ta cùng tìm hiểu về kim tự tháp năng lực của tổ chức để biết cách tạo nên lợi thế cạnh tranh và sự khác biệt cho tổ chức.

---

Sức mạnh của tổ chức nằm trong kim tự tháp này, chúng ta có thể tập trung xem xét các yếu tố riêng lẻ hoặc nhìn bức tranh tổng thể để đánh giá về tổ chức. Các bạn có thể thấy trên hình ảnh.

Kim tự tháp này có 3 tầng và có nhiều tam giác năng lực bên trong.

Tầng giữa là team, phòng ban, đội nhóm. Tầng dưới là cá nhân. Tầng trên cùng là Outcomes - Kết quả đầu ra của tổ chức…

Giống như một kim tự tháp vật lý, Kim tự tháp này kết hợp 12 yếu tố riêng lẻ thành một cấu trúc hoàn chỉnh giúp sự gia cố, ổn định và tạo nên sức mạnh của tổ chức. Khi nhìn vào kim tự tháp, bạn có thể tập trung vào một yếu tố riêng lẻ hoặc xem xét một số yếu tố tổng thể trong tổ chức của bạn.

Bên dưới là các định nghĩa cơ bản về các yếu tố tạo nên năng lực và hiệu quả của tổ chức, cùng với lời giải thích ngắn gọn về cách các yếu tố ảnh hưởng lẫn nhau.

Chúng ta sẽ bắt đầu từ phía trái, sau đó là phía phải của Kim tự tháp. Nhưng trước tiên, hãy khám phá trung tâm của nền tảng kim tự tháp để xem xét trải nghiệm học tập, tác động đến cả tư duy và kỹ năng.

Learning Experiences - Trải nghiệm học tập là sự tiếp xúc, tham gia hoặc quan sát các sự kiện, hành động và tương tác cá nhân để thúc đẩy học tập. Chúng có thể chính thức hoặc không chính thức. Những trải nghiệm học tập này cải thiện trí tuệ cảm xúc và các kỹ năng chuyên môn của chúng ta.

Các yếu tố góp phần tạo nên tư duy (Mindset) - bên trái phía dưới Kim tự tháp.

Mindset - Tư duy ảnh hưởng đến sự sáng tạo, khả năng thích ứng, nhận thức xã hội, trí tuệ cảm xúc và tương tác của chúng ta với những người khác. Tính cách, giá trị, sở thích, động cơ và kinh nghiệm sống của chúng ta làm nền tảng cho trí tuệ cảm xúc và xã hội của chúng ta. Học chính thức và không chính thức dạy chúng ta trí tuệ xã hội và cảm xúc, giúp phát triển tư duy.

Hành vi của chúng ta không chỉ phụ thuộc vào kỹ năng của chúng ta mà còn phụ thuộc vào tình huống mà chúng ta nhận thấy chính mình. Ví dụ về các hành vi mà chúng tôi có thể thể hiện bao gồm tính linh hoạt, siêng năng, khả năng đáp ứng, cam kết, đáng tin cậy, chân thành, đồng cảm và tôn trọng.

Với việc các tổ chức ngày càng dựa vào các đội nhóm để giải quyết vấn đề và thực thi chiến lược, chúng ta cần chú ý đến tư duy hơn bao giờ hết.

Personality - Tính cách bao gồm các đặc điểm, giá trị, động cơ và sở thích của một cá nhân. Nó kết hợp các mô hình đặc trưng của suy nghĩ, cảm giác và hành vi. Các chuyên gia cho biết tính cách của chúng ta hình thành khi 8 tuổi và hiếm khi thay đổi trừ khi chúng ta trải qua một cuộc khủng hoảng trong cuộc sống như trải nghiệm cận kề cái chết hoặc mất người thân. Ở một mức độ nhất định, tính cách của chúng ta đặt nền tảng cho mức độ trí tuệ cảm xúc của chúng ta.

EQ Social and Emotional Intelligence - Trí tuệ xã hội và cảm xúc là năng lực nhận thức, kiểm soát, thể hiện cảm xúc và xử lý các mối quan hệ một cách hiệu quả. Trí tuệ xã hội và cảm xúc giúp chúng ta hiểu được cảm xúc, động cơ và hành vi của người khác cũng như của chính mình. Nếu ai đó đang bắt nạt đồng đội, một người thông minh về cảm xúc sẽ phản ứng một cách chín chắn với hành vi bị bắt nạt hay đe dọa đó.

Như vậy, Kim tự tháp năng lực của doanh nghiệp bao gồm các chủ thể: cá nhân, đội nhóm,  để tạo nên kết quả đầu ra cho doanh nghiệp.

Đối với cá nhân, để phát triển toàn diện cần có Năng lực chuyên môn và đặc biệt quan trọng là năng lực hành vi,  tính cách, hoàn cảnh, xã hội, trí tuệ cảm xúc,  và trải nghiệm học tập.

Nếu năng lực và trải nghiệm học tập bạn có đủ nhưng tính cách thiếu phù hợp với môi trường, hoàn cảnh, vị trí công việc sẽ dẫn đến hành vi đi ngược lại tính cách.  Nếu bạn

Mặc dù tính cách của chúng ta có thể cung cấp cho chúng ta một số trí tuệ cảm xúc thích hợp, chúng ta cũng có thể phát triển EQ thông qua những trải nghiệm học tập không chính thức. Ví dụ: một thiếu niên có thể tìm ra giá trị của việc giữ bình tĩnh sau khi tham gia vào một trận đấu la hét không cần thiết. Chúng ta cũng có thể học trí tuệ cảm xúc thông qua các khóa học giáo dục chính thức. Bất kể chúng ta học nó như thế nào, trí tuệ cảm xúc cho phép chúng ta hành xử hiệu quả ở nơi làm việc, ngay cả khi tính cách tiềm ẩn của chúng ta có thể khiến chúng ta có xu hướng hành động khác.

Situation - Tình huống có thể được coi là một tập hợp các hoàn cảnh hỗ trợ hoặc làm suy yếu các hành vi. Ở nơi làm việc, tình huống bao gồm mọi thứ từ văn hóa nơi làm việc và các chuẩn mực hành vi đến lương, các ưu đãi và phúc lợi như bảo hiểm y tế và các kỳ nghỉ có lương. Nó cũng tính đến sự hòa nhập và an toàn tâm lý — mức độ mà chúng ta cảm thấy có thể nói lên mối quan tâm của mình, đặt câu hỏi, thừa nhận sai lầm và yêu cầu giúp đỡ. Cũng giống như an toàn về thể chất, an toàn về tâm lý giúp người lao động thực hiện tốt công việc của họ và tăng cường sự sẵn sàng thực hiện của nhau.

Các yếu tố tích cực trong tình huống của chúng ta — hãy nói rằng một người sếp thực sự quan tâm và luôn cởi mở với phản hồi — giúp chúng ta cư xử như mong đợi và hành động tốt. Một nơi làm việc tiêu cực làm suy yếu hành vi của chúng ta. Các khuyến khích tài chính như tiền thưởng, hoa hồng hoặc các đặc quyền khác có thể có tác động tích cực đến hiệu suất, nhưng chỉ khi chúng khuyến khích làm việc trung thực. Các vụ bê bối tài chính thường bắt đầu với những ưu đãi không hợp lý.

Behaviors - Hành vi là cách mọi người hành động trong các hoàn cảnh khác nhau. Nói cách khác, chúng phụ thuộc vào hoàn cảnh. Ví dụ, chúng ta có thể đang say sưa xem một trận bóng đá nhưng lại ngồi im lặng bên dàn nhạc giao hưởng. Tại nơi làm việc, chúng ta hành xử một cách có hệ thống và phù hợp với văn hóa của công ty. Ví dụ: chúng ta có thể đúng giờ hoặc tập trung chặt chẽ vào kết quả hoặc làm việc tốt trong một nhóm. Tình huống công việc và môi trường xung quanh có thể ảnh hưởng đến hành vi, cả tích cực và tiêu cực.

Mỗi cá nhân có năng lực chuyên môn, có kỹ năng tiềm năng về lãnh đạo, kỹ năng mềm, nhưng nếu không có trí tuệ cảm xúc hỗ trợ cho việc mở cánh cổng tiềm năng với thế giới bên ngoài thì sẽ hạn chế năng lực thực sự của chúng ta.

Tiềm năng được phát triển hay không của mỗi con người còn phụ thuộc vào một yếu tố quan trọng đó là động lực cá nhân. Cần hiểu rõ về động lực của mình là gì và giúp cho động lực đó trở nên mạnh mẽ hơn để đạt được mục tiêu.

Kim tự tháp cho thấy sự liên kết từ cá nhân, đội nhóm và tổ chức là sự liên kết không thể tách rời.

Vậy chúng ta sẽ phải bắt đầu từ đâu, bộ giải pháp toàn diện cho việc phát triển kim tự tháp năng lực của chúng ta sẽ giúp xây dựng từ nền tảng, phát triển cá nhân với việc hiểu rõ nguồn lực thông qua công cụ: Uchiada, TraiMap, …..Từ đó có được sự sẵn sàng của năng lực nguồn lực và tạo nên kết quả đầu ra cho tổ chức.

----

Các yếu tố góp phần vào Skillset - bên phải phía dưới Kim Tự tháp

Skillset đại diện cho các kỹ năng nhận thức và thể chất cụ thể mà chúng ta cần để thực hiện thành công một nhiệm vụ hoặc công việc cụ thể.

Chúng ta có được các kỹ năng thông qua kinh nghiệm học tập chính thức và không chính thức. Những trải nghiệm này có thể bao gồm trường học, đại học, học việc, chương trình đào tạo, huấn luyện, các khóa học trực tuyến và đào tạo tại chỗ. Bộ kỹ năng bao gồm các hoạt động như sử dụng, thiết kế, xây dựng, sửa chữa, chỉnh sửa, tính toán, đo lường, phân tích, điều tra và thử nghiệm.

Physical and Cognitive Abilities - Khả năng nhận thức và thể chất liên quan đến cơ thể và tâm trí. Khả năng thể chất bao gồm chuyển động, thăng bằng và phối hợp, trong khi khả năng nhận thức bao gồm học tập, ghi nhớ, suy luận và giải quyết vấn đề. Các kỹ năng chuyên môn mà chúng ta học được thông qua trải nghiệm chính thức và không chính thức được xây dựng dựa trên khả năng nhận thức và thể chất của chúng ta.

Đối với nhiều công việc, khả năng thể chất hiếm khi ngăn cản một cá nhân thực hiện tốt. Tuy nhiên, một số ngành nghề, chẳng hạn như cứu hỏa, đòi hỏi khả năng thể chất cụ thể. Khả năng nhận thức, còn được gọi là năng lực tinh thần chung, bao gồm hiểu các ý tưởng phức tạp, học hỏi từ kinh nghiệm, lập kế hoạch, lập luận, giải quyết vấn đề và tư duy trừu tượng.

Technical and Functional Skills - Kỹ năng kỹ thuật và chuyên môn là các kỹ năng vận động - cơ học và nhận thức mà chúng ta đã học và sở hữu để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Chúng ta sử dụng khả năng thể chất và nhận thức của mình — được hỗ trợ bởi những trải nghiệm học tập chính thức và không chính thức — để phát triển những kỹ năng này. Trong thời thơ ấu, các kỹ năng chức năng bao gồm học cách đi lại và nói chuyện. Các kỹ năng liên quan đến công việc có thể bao gồm lái máy kéo hoặc viết kế hoạch tiếp thị. Bất kể bản chất, kỹ năng kỹ thuật và chức năng của chúng - cùng với môi trường của chúng ta - quyết định chúng ta có khả năng thực hiện nhiệm vụ như thế nào.

Environment - Môi trường là bối cảnh vật lý trong đó một cá nhân hoặc nhóm thực hiện một nhiệm vụ, cho dù đó là thay thế động cơ điện hoặc phát hiện một tờ tiền gian lận. Môi trường bao gồm các yếu tố như thông tin, hỗ trợ công việc, công cụ, không gian làm việc, chất lượng không khí, mức độ tiếng ồn và ánh sáng. Môi trường thoải mái, được trang bị tốt nâng cao năng lực của mọi người và khuyến khích thể hiện khả năng cao hơn. Nếu chúng ta đang lắp ráp một giá sách vào ban đêm và đèn tắt, chúng ta sẽ rất khó hoàn thành nhiệm vụ này ngay cả khi chúng ta là những người có tay nghề cao trong việc đóng đồ nội thất. Tương tự như vậy, một nhà phân tích kinh doanh hàng đầu sẽ mất vị thế nếu họ phải sử dụng một máy tính lỗi thời.

Capabilities - Khả năng là những công việc chuyên môn mà một cá nhân hoặc nhóm có khả năng thực hiện, bao gồm các công cụ, thông tin và các nguồn lực hỗ trợ công việc cho họ trong khi thực hiện nhiệm vụ. Bản thống kê của bạn sẽ hoạt động tốt hơn nhiều khi sử dụng phần mềm mới nhất so với phiên bản 2003. Ngược lại, một người không được đào tạo hoặc có kinh nghiệm về cơ sở dữ liệu sẽ làm được rất ít ngay cả với hệ thống mới nhất. Trong cả hai trường hợp, mỗi người sẽ làm việc kém hiệu quả. Khả năng sẽ thể hiện ở cả kỹ năng chuyên môn và khả năng thể chất và nhận thức. Môi trường làm việc cũng như trình độ năng lực của một người nào đó sẽ ảnh hưởng đến sự thành công hay thất bại của họ.

Competencies - Năng lực là sự kết hợp các hành vi và khả năng cần thiết để hoàn thành một nhiệm vụ. Thuật ngữ này cũng có thể đề cập đến khả năng của một cá nhân hoặc nhóm. Có các năng lực liên quan đến hành vi (ví dụ: làm việc theo nhóm và bảo mật) và các năng lực liên quan đến năng lực (chẳng hạn như lái xe tải hoặc lập trình JavaScript). Năng lực tập hợp mọi thứ chúng ta thấy bên dưới chúng trong kim tự tháp.

Tính đến tất cả mọi thứ từ khả năng nhận thức và thể chất cũng như tính cách đến hành vi và năng lực giúp các tổ chức xác định các năng lực sẽ đáp ứng các nhu cầu thay đổi của họ.

Và một khi họ xác định được năng lực, các nhà lãnh đạo có thể nhìn xuống kim tự tháp để xác định lý do tại sao một cá nhân hoặc nhóm có thể không đạt được năng lực đó. Các mô hình năng lực lập thành tài liệu và nhóm các năng lực lại với nhau để mô tả các hành vi và khả năng cần thiết bên cạnh môi trường hoạt động cần thiết và các mức hiệu suất tiềm năng

Readiness - Sự sẵn sàng là mức độ mà một cá nhân, nhóm hoặc tổ chức được chuẩn bị để thực hiện một cách hiệu quả.

Ở cấp độ tổ chức và nhóm, sự sẵn sàng liên quan đến chiến lược, sứ mệnh, mục tiêu, nhu cầu của khách hàng, bối cảnh cạnh tranh, nguồn lực, khả năng lãnh đạo, ngân sách, chức năng hỗ trợ, v.v.